گزارش عینی خبرنگار روزنامه بلوچستان:
از زاهدان که به سمت میرجاوه حرکت کنیم در 8 کیلومتری این جاده کشتارگاه صنعتی دام "بزرگ مهر زاهدان" قرار دارد.
قبل از هر چیز به دلیل اهمیت موضوع تفاوت میان کشتارگاه های صنعتی و سنتی را بیان میکنم.
در کشتارگاههای سنتی امکانات لازم برای تامین الزامات بهداشتی وجود ندارد و امکان آلودگی و بیماری در گوشتهای حاصل از این کشتارگاههای وجود دارد.
اما در کشتارگاههای صنعتی تمامی ابزار برای تحقق بهداشت کشتار و همچنین سرعت کشتار پیش بینی شده است. به عنوان مثال لاشه ها قبل از بازرسی توسط دامپزشک به یکدیگر برخورد نمی کنند و تمامی ابزارهایی که با لاشه تماس دارند از جنس استیل ضد زنگ بوده و پس از تماس با هر لاشه با آب داغ استرلیزه می شوند. تمامی اعما و احشای درونی لاشه از سالن اصلی خارج می شوند و به سالن مخصوص عمل آوری انتقال پیدا می کنند. بخشهای تمیز و کثیف مجزا هستند و امکان انتقال آلودگی از مناطق کثیف به تمیز وجود ندارد.
احتمالا با این مقدمه فکر می کنید که به دنبال بررسی وضعیت داخلی کشتارگاه هستیم اما نه! این گزارش مربوط به محوطه کوهستانی پشت کشتارگاه است که هنگام حضورمان در آنجا شاهد بوی شدید تأفن، خون آبه، لاشه های گاو، سگ های ولگرد، لانه سازی سگها حتی در جثه لاشه ها و وفور پشه و مگس بودیم.
همین سگهای نگهبان و البته بسیار آلوده به درون شهر زاهدان در تردد هستند و خدا میداند با آلودگی ای که با خود به درون بافت شهری می آورند در آینده چه فاجعه های بهداشتی را باید شاهد باشیم.
در گذشته یکی از مشکلات محیط زیستی وجود کشتارگاه ها در درون بافت شهری بود که با خروج آنها از شهر امیدواری در بین طرفداران محیط زیست به وجود آمد که دوران کشتار آلودگی و به خطر افتادن جان مردم به آخر رسیده است.
باید توجه داشت که آلودگی کشتارگاهها نقش مهمی در بروز بیماریهای مشترک میان دام و انسان دارد. عمدتا باکتری‌هایی که ناشی از وجود کشتارگاه‌هاست، از طریق چاه‌های جذبی وارد آبهای زیرزمینی میشود و سلامتی بسیاری از شهروندان را به مخاطره می‌اندازد که البته امیدواریم در این مکان که نسبتا دور از شهر است هیچ آب زیر زمینی ای به شهر راه نداشته باشد.
چرا؟ چون علاوه بر دفن نامناسب لاشه های این کشتارگاه در مناطق اطراف آن شاهد دپوی زباله های شهری و حتی بیمارستانی نیز هستیم که در گزارشهای بعدی حتما به آنها نیز خواهیم پرداخت.
طبق دستورالعمل بهداشتی مربوط به کشتارگاه ها ضایعات کشتارگاهی باید بلافاصله و با رعایت کلیه ضوابط بهداشتی به واحد تبدیل ضایعات کشتارگاه و یا با فراهم اوردن کلیه امکانات لازم (بدون هر گونه نشد در طول مدت حمل ) به کارخانه تبدیل ضایعات مستقل انتقال داده شود و در غیر این صورت به شیوه بهداشتی در محل کشتارگاه دفن گردد.
و در هر صورت کلیه واحدهای دامداری، کارخانجات یا کشتارگاهها باید نسبت به تبدیل، محو یا دفن تلفات و ضایعات خود، به نوعی که باعث شیوع بیماری یا انتشار آلودگی نشود، اقدام کنند.
اما محلی که به آن مراجعه کردیم و تعداد زیادی لاشه گاو مشاهده کردیم نه کارخانه تبدیل ضایعات مستقل بود و نه لاشه ها در محل کشتارگاه دفن شده بودند.
لازم میدانم بعضی از بیماریهای مشترک میان انسان و دام را ذکر کنم: یماریهایی که بطور طبیعی بین حیوانات و انسان منتقل می شوند از جمله تب مالت – سیاه زخم و تب خونریزی دهنده کریمه کنگو – مشمه – طاعون – تب راجعه – آنفولانزای پرندگان – سارس – سالک – کالاآزار- بیماریهای انگلی و بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان نامیده می شود.
متاسفانه در سیستان و بلوچستان تب خونریزی دهنده کریمه کنگو همه ساله جان تعدادی از مردم منطقه را میگیرد و حتی در ماه های اخیر نیز چندین مورد ابتلا گزارش و فوت صورت گرفته که لازم است رسیدگی بیشتری در این امر انجام شود.
از جمله روشهای پیشگیری برای عدم ابتلا به بیماریهای مشترک میان انسان و دام باید موارد زیر را انجام داد:
شناسائی و درمان کامل بیماران – جداسازی دام از محل زندگی انسانها – پرهیز از تماس بدن با بافتهای آلوده انسان و حیوانات مبتلا – استفاده از وسایل حفاظتی و جلوگیری از گزش کنه – جلوگیری از نقل و انتقال حیوانات مبتلا و قاچاق دام – بهسازی محل نگهداری دام – جلوگیری از کشتار غیر مجاز دام – از بین بردن و کنه ها از طریق سم پاشی و ایجاد حمام ضد کنه – عدم استفاده از وسایط نقلیه شخصی جهت جابجائی دام و متعلقات آن ( پوست – پشم و کله پاچه تمیز نشده ) خودداری از کشتار دام بعنوان نذر و قربانی در داخل مغازه و معابر عمومی.
حال دو سوال مهم دارم
1. آیا متولیان امر بهداشت سری به اطراف کشتارگاه صنعتی شهر زده‌اند تا ببینند که در آنجا چه می‌گذرد؟
2. آیا کسی از خود پرسیده است که ضایعات شکم و روده‌ی حیوانات در کشتارگاه چه سرنوشتی دارد؟
ادامه مقاله را به صورت تصویری ارائه خواهم کرد که عکس گویا تر و بهتر از هر توضیحی است و امیدواریم جواب سوالهای بالا توسط مسوولان پیش از وقوع سونامی بهداشتی بررسی شده و راه حل مناسبی برای آنها اندیشیده شود.
